Hoe kun je positieve feedback geven?
Feedback geven is essentieel voor groei en succes binnen teams en organisaties. Toch kan het lastig zijn: je wilt een collega aanspreken, maar je bent bang voor een ongemakkelijke situatie of negatieve reactie. Hoe zorg je ervoor dat feedback niet afwijzend voelt, maar juist motiveert en inspireert?
Juist positieve feedback is een krachtig middel om vertrouwen te versterken, motivatie te vergroten en prestaties te verbeteren. Toch blijkt uit onderzoek dat slechts een derde van de medewerkers de feedback krijgt die nodig is om echt te groeien. Dit laat zien dat er een grote kloof bestaat tussen de wens om feedback te geven en hoe dit daadwerkelijk gebeurt.
In dit artikel ontdek je hoe je feedback geeft op een manier die bijdraagt aan groei en een positieve werkomgeving. We bespreken wat feedback geven effectief maakt, leggen uit hoe feedforward helpt om de focus op de toekomst te leggen, en delen inspirerende praktijkvoorbeelden van organisaties zoals Gasunie, ROC Nijmegen, HumanTotalCare, ICTU en AstraZeneca, waar positieve feedback de sleutel was tot succes.
Wat is positieve feedback?
Om te begrijpen hoe je feedback geeft die effectief en motiverend is, is het belangrijk om eerst stil te staan bij wat positieve feedback precies inhoudt. Positieve feedback richt zich op het erkennen en waarderen van iemands kwaliteiten, prestaties of gedrag. In plaats van te benadrukken wat er beter kan, ligt de focus op wat goed gaat en hoe deze sterke punten verder kunnen worden benut om toekomstige doelen te bereiken. Bij positieve feedback geven draait het om erkenning, motivatie en ontwikkeling:
- Erkenning: Het erkennen van iemands inspanningen en resultaten.
- Motivatie: Het aanmoedigen van de ander om op dezelfde voet verder te gaan.
- Ontwikkeling: Het stimuleren van verdere groei door het benadrukken van sterke punten.
Het belang van positieve feedback geven
Nu we weten wat positieve feedback is, is het belangrijk om te begrijpen waarom dit zo’n krachtig instrument is. Positieve feedback draagt niet alleen bij aan het versterken van individuen, maar ook aan de samenwerking en prestaties binnen teams. Waarom werkt het zo goed, en wat maakt het zo belangrijk?
Versterkt zelfvertrouwen en motivatie
Wanneer mensen positieve feedback ontvangen, voelen ze zich gewaardeerd. Dit geeft hen meer zelfvertrouwen en moedigt hen aan om hun sterke punten verder te benutten. Het feedback geven op deze manier versterkt niet alleen hun motivatie, maar stimuleert hen ook om zich verder te ontwikkelen.
Bevordert een open aanspreekcultuur
Een cultuur waarin positieve feedback de norm is, moedigt open communicatie aan. Mensen voelen zich veiliger om ideeën te delen en constructieve gesprekken te voeren. Dit creëert een omgeving waarin iedereen zich gesteund voelt en elkaar helpt groeien.
Stimuleert effectiviteit en prestaties
Teams die regelmatig positieve feedback uitwisselen, benutten elkaars sterke punten beter en werken daardoor effectiever samen. Het richten op wat goed gaat, leidt tot betere resultaten en verhoogt de productiviteit.
Feedback geven versus feedforward geven
Hoewel traditionele feedback waardevol kan zijn, richt het zich vaak op het verleden en wat er misging. Dit kan spanning oproepen of zorgen dat de ontvanger in het defensief schiet. Feedforward biedt een alternatief door de focus te verleggen naar kansen en mogelijkheden in de toekomst.
Wat is feedforward en hoe werkt dat in onze hersenen?
Hoewel traditionele feedback waardevol kan zijn, richt het zich vaak op het verleden en wat er fout ging. Dit kan spanning oproepen of ervoor zorgen dat de ontvanger in het defensief schiet. Dit heeft te maken met hoe onze hersenen reageren op kritiek. Bij negatieve feedback wordt het stresshormoon cortisol aangemaakt. Dit hormoon zorgt ervoor dat je lichaam in een overlevingsmodus gaat, waardoor leren en openstaan voor verandering lastiger worden.
Bij positieve feedback gebeurt precies het tegenovergestelde. Wanneer iemand een compliment ontvangt, maakt het brein oxytocine aan, ook wel het ‘gelukshormoon’ genoemd. Dit hormoon versterkt gevoelens van vertrouwen, verbondenheid en motivatie. Onderzoek toont aan dat positieve interacties niet alleen bijdragen aan het welzijn, maar ook de samenwerking en productiviteit verbeteren.
Feedforward bouwt voort op deze wetenschappelijke inzichten. Het is een aanpak die negatieve stressreacties voorkomt en mensen juist stimuleert om vooruit te kijken. Dit maakt het een krachtig alternatief voor traditionele feedback.
Feedforward is daadkrachtig en toekomstgericht. Door te focussen op wat goed gaat en hoe dit verder kan worden uitgebreid, geef je mensen de handvatten om concrete stappen te zetten en vooruitgang te boeken.
Feedforward is niet alleen ‘lief doen’
Een belangrijk punt om te benadrukken: feedforward draait niet om vriendelijk blijven of elkaar sparen. Het gaat om ontwikkelen, verbeteren en het behalen van doelen, maar dan op een manier die effectief en motiverend is. Feedforward is daadkrachtig en toekomstgericht. Door te focussen op wat goed gaat en hoe dit verder kan worden uitgebreid, geef je mensen de handvatten om concrete stappen te zetten en vooruitgang te boeken.
Vergelijk het met een coach die een sporter helpt om beter te presteren. Een compliment zoals “Goed gedaan!” is fijn, maar het geeft geen richting. Feedforward voegt daar iets aan toe, bijvoorbeeld: “Je timing is sterk. Als je die nog iets scherper afstelt, wordt je prestatie nog beter.” Dit motiveert niet alleen, maar biedt ook een duidelijk pad voor verdere verbetering.
Bij feedforward geef je suggesties voor toekomstig gedrag, gebaseerd op de sterke punten van de ander. In plaats van te wijzen op wat er fout ging, bespreek je hoe deze kwaliteiten kunnen worden ingezet om nieuwe doelen te bereiken.
Een ander voorbeeld: in plaats van te zeggen, “Je rapport bevatte veel fouten,” zeg je, “Je rapport was duidelijk en to-the-point, en ik denk dat het nog sterker wordt als je de volgende keer iets meer aandacht besteedt aan de details.”
Waarom is feedforward zo effectief?
Feedforward werkt door een combinatie van positieve psychologie en doelgericht denken. De kracht van deze methode ligt in drie belangrijke aspecten:
- Toekomstgericht: Het richt zich op kansen en mogelijkheden in plaats van op fouten uit het verleden.
- Positief van aard: Het benadrukt wat iemand goed doet en hoe dit verder uitgebouwd kan worden.
- Stimuleert groei: Het inspireert mensen om nieuwe doelen te stellen en hun sterke punten optimaal te benutten.
Door deze positieve en toekomstgerichte benadering creëert feedforward een veilige basis voor groei. Het motiveert mensen om actie te ondernemen, zonder de weerstand of defensieve reacties die traditionele feedback vaak oproept.
Hoe kun je effectief positieve feedback geven?
Het geven van positieve feedback (feedforward) is een vaardigheid die iedereen kan ontwikkelen. Het gaat om meer dan alleen complimenten; effectieve feedback versterkt groei en motivatie, mits het op de juiste manier wordt ingezet. Hier zijn vijf principes die je helpen om feedback op een krachtige en toekomstgerichte manier te geven:
1. Wees concreet en relevant
Algemene complimenten zoals “Goed gedaan!” missen vaak impact. Benoem daarom specifiek wat iemand goed heeft gedaan en waarom dat belangrijk is. Dit helpt de ander om te begrijpen welke acties succesvol waren en biedt duidelijke richting.
Voorbeeld: “Je presentatie vanochtend was helder en overtuigend. Vooral hoe je complexe informatie eenvoudig wist uit te leggen, zorgde voor begrip bij het hele team.”
2. Focus op gedrag, niet op de persoon
Richt je feedback op observeerbare acties in plaats van op karaktereigenschappen. Dit maakt het gemakkelijker voor de ander om de boodschap te accepteren en voorkomt defensieve reacties.
Voorbeeld: “De manier waarop je het team aanstuurde tijdens het project zorgde ervoor dat we de deadline haalden,” is effectiever dan “Je bent een goede leider.”
3. Combineer positieve feedback met verbetersuggesties
Effectieve feedback koppelt erkenning aan mogelijkheden voor groei. Gebruik de “en”-methode, waarbij je een compliment combineert met een constructieve verbetersuggestie voor verdere verbetering.
Voorbeeld: “Je rapport was zeer gedetailleerd en helder. Én als je nog een korte samenvatting toevoegt, wordt het nog toegankelijker.”
4. Moedig zelfreflectie aan
Stel open vragen die uitnodigen tot zelfreflectie en het leerproces versterken. Dit helpt de ontvanger om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun ontwikkeling.
Voorbeeld: “Hoe voelde je je tijdens het leiden van die vergadering? Ik vond dat je het heel goed deed.”
5. Wees authentiek en oprecht
Positief feedback geven / feedforward werkt alleen als het oprecht en gemeend is. Mensen voelen het direct aan wanneer complimenten niet authentiek zijn, en dat kan juist averechts werken. Neem de tijd om eerlijk te waarderen wat iemand heeft bereikt.
Praktijkvoorbeelden: positieve feedback geven in actie
Het goed kunnen feedback geven is een essentiële vaardigheid in elke organisatie. De volgende praktijkvoorbeelden laten zien hoe verschillende organisaties o.l.v. Muriel Schrikkema deze vaardigheid succesvol hebben ingezet om samenwerking te verbeteren, medewerkers te motiveren en positieve resultaten te behalen. Deze voorbeelden tonen aan dat het goed kunnen feedback geven een krachtige manier is om samenwerking, motivatie en prestaties te verbeteren. Of het nu gaat om een feedforward aanspreekcultuur, leiderschapsontwikkeling of een vernieuwde gesprekscyclus, organisaties die positief en toekomstgericht communiceren, behalen betere resultaten en versterken hun werkcultuur.
Feedforward bij Gasunie
Bij Gasunie heeft CFO Janneke Hermes feedforward succesvol geïntroduceerd. De aanpak legde de nadruk op toekomstgerichte communicatie en het benutten van sterke punten.
“Samen leren is de basis. Door positieve feedback te geven, verschuift het gevoel van ‘je doet iets niet goed’ naar ‘hoe kan het nóg effectiever’. Dit maakt het geven van feedback zoveel makkelijker en constructiever,” vertelt Janneke.
Het resultaat? Een duidelijke verbetering in teamdynamiek, betrokken medewerkers en een cultuur waarin feedback gewaardeerd wordt als een middel voor groei en ontwikkeling.
Feedbackcultuur bij RTL Nederland
RTL Nederland besloot te investeren in een open feedbackcultuur na een intern cultuuronderzoek. Het onderzoek bracht aan het licht dat er behoefte was aan meer transparantie en samenwerking binnen teams. Door middel van workshops over feedback geven, geleid door Direction, werd een nieuwe aanpak geïntroduceerd.
“Door workshops te organiseren over positieve feedback, hebben we een omgeving gecreëerd waar iedereen weet wat we moeten doen en hoe we het beter kunnen doen,” legt een HR-manager van RTL uit.
De resultaten waren indrukwekkend: sterkere samenwerking, een toename in innovatie en een hogere medewerkerstevredenheid.
Constructief feedback geven bij GHOR Hollands Midden
Bij GHOR Hollands Midden was er behoefte aan een constructieve aanspreekcultuur. Tijdens een training, geleid door Muriel Schrikkema, leerden medewerkers hoe ze effectief feedback konden geven en ontvangen. Dit bracht een positieve verandering teweeg in de samenwerking binnen teams.
“Vergaderingen zijn nu bijeenkomsten waarin teamleden actief deelnemen en zich kwetsbaar durven opstellen,” vertelt Jacqueline van Dormolen, ondersteuner crisisfunctionarissen en vakbekwaamheid.
De training legde niet alleen de nadruk op het benoemen van wat goed gaat, maar ook op hoe verbeteringen positief kunnen worden ingekaderd. Dit zorgde voor meer openheid en vertrouwen binnen de organisatie.
Leiderschapsontwikkeling bij AstraZeneca
AstraZeneca integreerde feedforward in hun leiderschapsontwikkeling. Tijdens workshops werd feedback geven een centraal thema, met een focus op het benutten van sterke punten en het stellen van toekomstgerichte doelen.
“Feedforward heeft onze manier van samenwerken veranderd. Het helpt gesprekken constructief te houden en geeft ruimte voor positieve groei,” aldus Patty Scholten, HR Site Lead.
Het programma werd onderdeel van dagelijkse routines, zoals dag-starts, en versterkte de samenwerking tussen afdelingen. De impact was duidelijk: medewerkers zagen feedback als een kans om te leren en teams werkten effectiever samen.
Dynamische gesprekscultuur bij ROC Nijmegen
ROC Nijmegen introduceerde een vernieuwde gesprekscyclus die ontwikkeling en samenwerking centraal stelt. Door trainingen van Muriel Schrikkema leerden managers hoe ze feedback constructief en positief konden inzetten tijdens ontwikkelingsgesprekken.
“De trainingen hebben onze gespreksvaardigheden niet alleen versterkt, maar ook een veilige omgeving gecreëerd waarin medewerkers zich gewaardeerd voelen en gestimuleerd worden om zichzelf te ontwikkelen,” zegt HRD-adviseur Robert Wouterse.
Daarnaast werd een inspirerende video ontwikkeld die medewerkers aanmoedigt om actief deel te nemen aan hun eigen ontwikkelingsgesprekken. Deze aanpak zorgde voor een sterke basis voor continue groei binnen de organisatie.
Continue dialoog bij HumanTotalCare
HumanTotalCare verving een traditioneel beoordelingssysteem door een continue dialoog waarin feedback een sleutelrol speelt. Deze aanpak gaf medewerkers meer regie over hun eigen ontwikkeling en hielp leidinggevenden bij het creëren van een veilige omgeving voor constructieve gesprekken.
“Feedforward helpt om gesprekken positief en constructief te houden. Het stimuleert groei en geeft medewerkers de kans om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen ontwikkeling,” vertelt Erika Starreveld, manager HR Development.
Dankzij trainingen en een praktische toolbox werd feedback geven geïntegreerd in de dagelijkse werkprocessen. Dit heeft geleid tot een cultuur waarin persoonlijke groei hand in hand gaat met organisatiedoelen.
Conclusie
Een cultuur van positieve feedback geven biedt grote voordelen voor organisaties. Het bevordert effectieve samenwerking, helpt medewerkers hun sterke punten te ontwikkelen en leidt tot hogere prestaties. Bovendien draagt het bij aan een gezonde werkcultuur waarin stress vermindert en welzijn toeneemt.
Positieve feedback is meer dan een simpel compliment. Het is een krachtig instrument om vertrouwen, groei en succes te stimuleren. Door te focussen op wat goed gaat en toekomstgerichte suggesties te geven, bouw je aan een omgeving waarin mensen floreren en samenwerken aan gezamenlijke doelen.
Wil je een positieve feedbackcultuur binnen jouw organisatie realiseren? Neem contact op met Muriel Schrikkema, en ontdek hoe wij je kunnen helpen om deze impactvolle aanpak te integreren.