Vertrouwen geven en ontvangen: de basis voor effectieve samenwerking
Vertrouwen geven en ontvangen vormt de basis van iedere sterke samenwerking. Het gaat verder dan een abstract concept; vertrouwen is een essentieel ingrediënt voor succes in teams en organisaties. Maar wat betekent vertrouwen precies? Vertrouwen kan worden gedefinieerd als het geloof dat iemand eerlijk, competent en betrouwbaar is, en consistent handelt in woorden en daden. Het zorgt ervoor dat mensen risico’s durven nemen, zowel in relaties als in samenwerking.
Ben jij te vertrouwen?
Laten we eerst beginnen met hoe jij te vertrouwen bent. ‘Te vertrouwen zijn’ is een van de 48 kwaliteiten die bij onze 360 graden feedforward analyse™ vaak hoog scoren. Wanneer ik dit terugkoppel aan deelnemers, reageren zij vaak met opluchting: “Fijn dat mijn omgeving mij ziet als betrouwbaar.” Dit onderstreept hoe belangrijk het voor mensen is om als betrouwbaar en geloofwaardig te worden beschouwd.
Vertrouwen geven en ontvangen vormt het fundament van samenwerking. Zonder vertrouwen verliezen woorden en acties hun kracht en betekenis, met als gevolg dat samenwerking stagneert. Zelfs de beste plannen of strategieën falen wanneer vertrouwen ontbreekt.
Vertrouwen is de sleutel tot effectieve samenwerking
Het belang van vertrouwen wordt extra zichtbaar in teamsessies. Wanneer teams willen werken aan effectievere samenwerking, komt het vaak neer op het (opnieuw) bouwen aan vertrouwen. Soms wordt dit pas echt benoemd wanneer een teamlid tijdens een sessie zegt: “Het ontbreekt ons aan onderling vertrouwen.” Dit is vaak een keerpunt in de samenwerking. Op dat moment ontstaat de ruimte om samen te onderzoeken hoe het team kan bouwen aan wederzijds vertrouwen.
Voor leidinggevenden en HR-professionals is het belangrijk om te begrijpen hoe vertrouwen ontstaat en hoe zij dit proces kunnen begeleiden. Vertrouwen is namelijk geen vanzelfsprekendheid, maar iets waar je actief aan moet werken. Vooral in tijden van verandering of onzekerheid wordt vertrouwen op de proef gesteld. Wie dan vertrouwen weet te behouden, legt een solide basis voor duurzame samenwerking.
Hoe bouw je aan vertrouwen geven en ontvangen?
Misschien vraag je je af: Wat betekent vertrouwen concreet? Of: Hoe werk je actief aan vertrouwen in je team? Hiervoor gebruiken wij een eenvoudige en praktische formule die vertrouwen opdeelt in drie elementen: geloofwaardigheid, betrouwbaarheid en ego.
Geloofwaardigheid
Geloofwaardigheid gaat over de vraag: Kom jij eerlijk, oprecht en authentiek over? Mensen vinden anderen geloofwaardiger als zij niet alleen hun sterke kanten laten zien, maar ook hun kwetsbaarheden. Hierdoor ontstaat een completer beeld van wie je bent.
Om je geloofwaardigheid te vergroten, helpt het om transparanter te zijn. Laat bijvoorbeeld niet alleen je successen zien, maar deel ook de uitdagingen waar je mee te maken hebt gehad. Dit maakt je menselijker en geloofwaardiger in de ogen van anderen. Vooral bij nieuwe samenwerkingen kan het waardevol zijn om bewust een volledig en eerlijk beeld van jezelf te schetsen.
Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid draait om consistentie. Zeg je wat je doet en doe je wat je zegt? Mensen vertrouwen anderen die voorspelbaar zijn in hun acties en communicatie. Betrouwbaarheid wordt niet alleen versterkt door afspraken na te komen, maar ook door terug te komen op eerdere gesprekken of toezeggingen. Dit laat zien dat je betrokken bent en verantwoordelijkheid neemt.
Voor leidinggevenden is betrouwbaarheid een kernkwaliteit. Het is belangrijk om je woorden zorgvuldig te kiezen en je afspraken helder te maken. Zelfs in complexe situaties kan je betrouwbaarheid behouden door open te communiceren over wat haalbaar is.
Ego minimaliseren
Ego heeft betrekking op persoonlijke belangen. Mensen voelen meer vertrouwen wanneer zij zien dat het gezamenlijke belang centraal staat. Het minimaliseren van ego betekent niet dat je je eigen doelen moet opgeven, maar dat je duidelijk maakt hoe deze doelen bijdragen aan het grotere geheel.
Om het ego te minimaliseren, kun je tijdens gesprekken de nadruk leggen op het collectieve doel. Bespreek bijvoorbeeld hoe de samenwerking bijdraagt aan de gezamenlijke ambities en wat de rol van ieder teamlid daarin is. Wanneer mensen zich gezien voelen en hun persoonlijke bijdrage wordt erkend, groeit het vertrouwen binnen het team.
Vertrouwen in de praktijk: een voorbeeld
Tijdens een High Performance Organisatie (HPO) traject bij een verzekeringsbedrijf vertelde een manager:
“Ik ben gestart met persoonlijke gesprekken met ieder teamlid. Gewoon vragen wie ze zijn en wat hen bezighoudt.”
Een medewerker vulde aan:
“Die persoonlijke interesse heeft enorm bijgedragen aan mijn vertrouwen in de manager. Ik voel me nu vrijer om zaken bespreekbaar te maken.”
Dit voorbeeld laat zien dat vertrouwen niet alleen wordt opgebouwd door afspraken na te komen, maar ook door oprechte aandacht en verbinding. Het creëren van vertrouwen vraagt om tijd en toewijding, maar levert waardevolle resultaten op in de samenwerking.
Waarom vertrouwen geven en ontvangen cruciaal is voor teams
Een oud gezegde luidt: “Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.” Het bouwen aan vertrouwen kost tijd, maar het verliezen ervan kan in een oogwenk gebeuren. Teams en organisaties die hier onvoldoende aandacht aan besteden, lopen vaak tegen problemen aan zoals misverstanden, frustraties en verminderde samenwerking.
Met onze feedforward analyse™ kun je direct aan de slag met vertrouwen. Door te focussen op wat goed gaat en ontwikkelpunten op een positieve manier te benaderen, creëer je een veilige basis om vertrouwen verder te vergroten. Deze aanpak helpt teams niet alleen elkaar beter te begrijpen, maar ook om samen te groeien.
Aan de slag met vertrouwen geven en ontvangen in jouw team
Wil je werken aan vertrouwen geven en ontvangen in jouw organisatie? Onze maatwerktrainingen helpen leidinggevenden en HR-professionals inzicht te krijgen in de dynamiek van vertrouwen. Door onze wetenschappelijk onderbouwde aanpak leren teams elkaar beter begrijpen en ontwikkelen zij praktische tools om vertrouwen duurzaam te vergroten.
Neem contact op met Muriel Schrikkema om te ontdekken hoe wij jouw team kunnen ondersteunen bij het versterken van het fundament van vertrouwen. Want succesvolle samenwerking begint met vertrouwen.