Direction – individuele-, team- en organisatieontwikkeling

Excellent presteren als team? Vlieg in V-formatie!

Een bijzonder voorbeeld van een excellente dierenorganisatie: een troep ganzen. De gans is vaak het voorbeeld voor excellent presteren als team, omdat hij veel kenmerken van een High Performance Organisatie (HPO) laat zien.

Ganzen vliegen vaak in V-formatie. Dat levert namelijk een aanzienlijk voordeel op. Het energieverbruik van de totale groep kan hierdoor met maar liefst 50 procent worden teruggedrongen. Hoe dit komt? Op het moment dat een gans zijn vleugels klapt op de wind, creëert hij opwaartse kracht voor de gans die daarachter vliegt. Als een gans uit de formatie valt, dan voelt hij ineens de vertraging en weerstand van het alleen vliegen. De gans zal zich dan snel weer in de formatie voegen om te profiteren van de opwaartse kracht van de gans die voor hem vliegt. Door in V-formatie te vliegen kan de groep tot wel 71 procent verder komen dan wanneer de ganzen alleen zouden vliegen.

De gans die als leider in de formatie voorop vliegt, is niet altijd hetzelfde dier. De ervaren ganzen, die weten waar de eindbestemming is, wisselen gedurende hun vlucht juist frequent van positie. Op het moment dat de leidende gans moe is, wisselt hij van plek. Een andere gans neemt dan de leidende positie over.

Leiderschap is bij ganzen een gedeelde verantwoordelijkheid.

Migrerende ganzen die in V-formatie vliegen gakken continu naar elkaar. Dit gakken kent meerdere doeleinden. Een belangrijk doel is het aanmoedigen van de voorste gans om de snelheid vast te houden. Een ander doel is om als groep steeds met elkaar in contact te blijven en zo optimaal te blijven profiteren van de V-formatie.

Wanneer een gans ziek wordt of gewond raakt en uit de formatie valt, vallen ook twee andere ganzen uit de formatie. Ze begeleiden de gans naar beneden om hulp te bieden of bescherming te verlenen. Ze blijven bij de ‘gevallen gans’, totdat deze is gestorven of weer in staat is om te vliegen. Vervolgens vliegen ze in formatie van drie terug naar de groep. Ook komt het voor dat ze tijdelijk aansluiten bij een andere groep, om uiteindelijk weer aan te haken bij hun oorspronkelijke groep.

Als u de volgende keer een formatie ganzen ziet overtrekken, zou u dan niet stiekem mee willen vliegen om de kracht van een echt goed team te ervaren?

Bron: Animal Firm door Simon van der Veer en Marco Schreurs

Mobiele versie afsluiten